Bibliotheken lenen werken uit waar auteursrecht op rust, zoals boeken, tijdschriften en cd-roms. Door middel van ‘leengeld’ betalen zij hiervoor een eerlijke vergoeding aan rechthebbenden (schrijvers, illustratoren, uitgevers, e.d.). Dat doen zij sinds 1996, toen het ‘leenrecht’ werd opgenomen in de Auteurswet en de Wet op de Naburige Rechten. Dat leidde tot de oprichting van een aparte organisatie om dit in goede banen te leiden: Stichting Leenrecht. Kortgezegd incasseert Stichting Leenrecht geld bij bibliotheken en verdeelt dit onder (groepen) rechthebbenden. Een gedeelte van dit geld is bestemd voor uitgevers en wordt daarom aan Stichting PRO uitgekeerd, de collectieve beheersorganisatie (cbo) voor uitgevers. Stichting PRO zorgt voor een adequate verdeling van dit geld.

Stichting Leenrecht incasseert

Stichting Leenrecht incasseert vergoedingen bij openbare bibliotheken in Nederland. Ze krijgen daarbij ook informatie over het aantal uitleningen van het afgelopen jaar. Vervolgens wordt er een vergoeding per uitlening vastgesteld door de Stichting Onderhandelingen Leenrechtvergoedingen (StOL). In de StOL zijn zowel betalingsplichtigen (bibliotheken) als rechthebbenden (zoals schrijvers, uitgevers en regisseurs) vertegenwoordigd. Stichting Leenrecht verdeelt het totale geïncasseerde bedrag onder groepen rechthebbenden. Aan Stichting PRO keren zij het ‘uitgeversaandeel’ uit, het gedeelte van het totaalbedrag dat voor uitgevers is bestemd.

Stichting PRO keert uit

Stichting PRO is verantwoordelijk voor de ‘repartitie’ (verdeling of uitkering) van de Leenrecht-gelden aan uitgevers. De verdeling wordt gebaseerd op beschikbare data. Zo’n 80% van alle bibliotheken geven inzicht in welke titels er zijn uitgeleend en hoe vaak deze zijn uitgeleend. Dit combineren wij met informatie van de Nederlandse Bibliotheek Dienst (NBD), waardoor deze titels automatisch worden gekoppeld aan de juiste uitgeverij. De verdeling is daarom grotendeels ‘titelspecifiek’, oftewel: gebaseerd op daadwerkelijk uitgeleende titels. Wij sturen aan uitgevers een overzicht (‘controlespecificatie’) met al hun uitgeleende werken. Uitgevers kunnen eventuele ontbrekende titels toevoegen in de portal. Aan het einde van elk kalenderjaar (ca. december) keert Stichting PRO de definitieve vergoeding uit aan betrokken uitgevers. Op uw definitieve overzicht ('repartitiespecificatie') vermelden we hoe vaak uw werken zijn uitgeleend. De verdeling van de gelden wordt uitgevoerd conform een repartitiereglement.

Stichting PRO keert leenrechtvergoedingen uit in de volgende categorieën werk:

-      Boeken (‘geschriften’)

-      Tijdschriften (‘periodieken’)

-      LiteRom (recensies van literaire werken die worden gebruikt door bibliotheken)

-      Multimediaproducten (cd-roms, dvd-roms, games en computerdiskettes)*

* Voor de categorie ‘multimedia’ moeten uitgeverijen expliciet toestemming hebben verleend aan bibliotheken om multimediaproducten in hun collectie te mogen opnemen.